به گزارش معاونت پژوهشی دانشکده؛ در روز 12 اسفند ماه سال جاری در راستای گردآوری و مستندسازی محصولات منتج از طرح های تحقیقاتی شش ماه دوم سال 1403 نشست خبری بررسی برخی طرح های تحقیقاتی خاتمه یافته در دانشکده برگزار گردید.   

این نشست با حضور دکتر یاسر صافی سرپرست معاونت پژوهشی و دکتر هادی قاسمی مجری اصلی چند طرح تحقیقاتی، دکتر سولماز ولیزاده مجری اصلی طرح تحقیقاتی، دکتر کتایون طالبی رفسنجان مجری طرح تحقیقاتی (به نمایندگی از دکتر کاظم دالایی) با رویکرد ترجمان دانش و کاربردی کردن نتایج حاصل از تحقیقات حاصله در دانشگاه های علوم پزشکی کشور برگزار گردید.

 طرح های خاتمه یافته به شرح ذیل ارائه گردیده است؛

 طرح اول با عنوان: "مقایسه دقت تشخیصی پرتوهای مادون قرمز با رادیوگرافیهای بایت وینگ در پوسیدگی های اینترپروگزیمال دندانهای خلفی"

مجری اصلی:  دکتر سولماز ولی زاده (عضو هیأت عملی گروه رادیولوژی دهان) همکاران: دکتر یاسر صافی، آرش فرحناکی (کد پژوهان: 11083 )

 مجری طرح نتایج، دستاوردها و هدف از انجام این طرح را اینگونه عنوان نمود:

"روند پوسیدگی یک روند قابل پیشگیری یا متوقف شونده است. اگر شناخت زودهنگام پوسیگی صورت بگیرد باروش های غیرتهاجمی مانند فلورایدتراپی, آنتی میکروبیال تراپی، تغییر رژیم غذایی و یا لیزر های کم توان میتوان پوسیدگی را متوقف یا حتی بازگرداند. پرکاربردترین روش های تشخیصی درکلینیک مشاهده و رادیوگرافی می باشند که هردو دارای اختصاصیت بالا ولی حساسیت پایین می باشند که گاهی قادر به تشخیص پوسیدگی های اولیه نیستند به علاوه مضرات استفاده ازپرتوهای x را نیز نباید نادیده گرفت. می توان از امواج الکترومغناطیس درطول موج های مادون قرمز برای تشخیص پوسیدگی استفاده کرد. امواج از مینا و بافت سالم به راحتی عبور کرده و در محل دارای پوسیدگی و حدفاصل پوسیدگی و بافت سالم دچار جذب و یا پراکندگی می شوند که این امواج توسط یک گیرنده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و تصویری از محل های دارای پوسیدگی نمایان می گردد.

مطالعات انجام شده نشان می دهدکه رادیوگرافی بایت وینگ به علاوه مشاهده مستقیم با شیوع کم پوسیدگی موجب افزایش نتایج مثبت کاذب و در نتیجه درمان های تهاجمی غیرضروری می گردد. با توجه به حساسیت بالاتر و میزان بسیار پایین‌تر نتایج منفی کاذب دستگاه  VistaCam iX برای تشخیص پوسیدگی‌های پروکسیمال، می تواند به عنوان ابزاری مؤثر برای تشخیص پوسیدگی توصیه شود."

 

در ادامه نشست چند طرح تحقیقاتی خاتمه یافته توسط آقای دکتر هادی قاسمی مجری اصلی طرح ارائه گردید.

یک: طرح تحقیقاتی با عنوان: " تعیین کننده های پیشگیری از پوسیدگی در بین دندانپزشکان و دانشجویان دندانپزشکی عراقی"

مجری اصلی طرح: دکتر هادی قاسمی، دانشیار گروه سلامت دهان و دندانپزشکی اجتماعی، دانشکده دندانپزشکی شهید بهشتی، دکتر بسام الشیخلی، دانشجوی PhD گروه سلامت دهان و دندانپزشکی اجتماعی، دانشکده دندانپزشکی شهید بهشتی (کد پژوهان: 43010062) 

"کسب دانش و حفظ ذهنیت مثبت برای ارائه دهندگان خدمات دندانپزشکی برای ارائه خدمات بهینه دندان ضروری است. حدود 90 درصد از دندانپزشکان و دانشجویان  مطالعه حاضر تأثیر قند، سیلانت و فلورایداسیون آب را بر پوسیدگی دندان تایید کردند، اما حدود 80 درصد از دندانپزشکان و دانشجویان نقش خمیردندان حاوی فلوراید را کم ارزش دانستند. انتظار می رود متخصصان دندانپزشکی از اصول دندانپزشکی پیشگیرانه پیروی کنند تا به بهترین صورت بتوانند سلامت دهان و دندان بیماران خود را حفظ کنند. لذا افزایش دانش و بهبود نگرش دندانپزشکان حال و آینده در خصوص دندانپزشکی پیشگیرانه را می توان از طریق برنامه های آموزشی هدفمند در برنامه درسی دندانپزشکی عمومی و همچنین آموزش مداوم پس از فارغ التحصیلی کسب کرد."

 

دو: طرح تحقیقاتی بعدی با عنوان: "اپلیکیشن آموزشی درس نیازسنجی سلامت دهان برای دانشجویان دوره دکتری عمومی دندانپزشکی، طراحی، اجرا و ارزشیابی"

مجری اصلی طرح: دکتر هادی قاسمی، دانشیار گروه سلامت دهان و دندانپزشکی اجتماعی، دانشکده دندانپزشکی شهید بهشتی (کد پژوهان: 29770)

"این مطالعه با هدف بررسی اثربخشی یک برنامه کاربردی مبتنی بر گوشی همراه در بین دانشجویان دندانپزشکی و میزان تمایل ایشان به استفاده از چنین برنامه ای انجام شد.

یافته ها حاکی از این واقعیت بود که بیشتر دانشجویان دندانپزشکی در این مطالعه زمان قابل توجهی را با گوشی هوشمند صرف میکردند، علاقمند به استفاده از یک برنامه آموزشی برای ثبت سلامت دهان بودند و نسبت به یادگیری مبتنی بر گوشی همراه و استفاده از برنامه‌های موبایلی برای اهداف آموزشی نگرش مثبتی داشتند. از سوی دیگر، دانشی که این دانشجویان دندانپزشکی از محتوای کتاب در روش‌های مختلف (مطالعه خودخوان یا مبتنی بر موبایل) کسب کردند، محدود بود. اگرچه استفاده از یک برنامه کاربردی موبایلی به دانشجویان دندانپزشکی در این مطالعه مداخله‌ای، هیچ برتری نسبت به آموزش سنتی مبتنی بر سخنرانی نشان نداد ولی ظرفیت یادگیری مبتنی بر موبایل در آموزش دندانپزشکی را مورد تاکید قرار داد. استفاده گسترده از تلفن های هوشمند و نگرش مثبت دانشجویان نسبت به m-learning نشان می دهد که تحقیقات بیشتر برای کشف کامل مزایای یادگیری مبتنی بر موبایل ضروری است.

تحقیقات آتی باید بر بهینه سازی طراحی و اجرای ابزارهای یادگیری موبایل مانند ویژگی های برنامه، ارائه محتوا و استراتژی های یادگیری تمرکز کنند. ادغام عناصر تعاملی، مسیرهای یادگیری شخصی سازی شده و محتوای چند رسانه ای جذاب در برنامه می تواند به طور قابل توجهی تعامل دانشجویان و کسب دانش را بهبود بخشد."

 

سه: طرح تحقیقاتی بعدی با عنوان: "کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان در نوجوانان عراقی؛ مقایسه دو رژیم پیشگیرانه"

مجری اصلی طرح: دکتر هادی قاسمی، دانشیار گروه سلامت دهان و دندانپزشکی اجتماعی، دانشکده دندانپزشکی شهید بهشتی، دکتر حنان العطری، دانشجوی PhD گروه سلامت دهان و دندانپزشکی اجتماعی، دانشکده دندانپزشکی شهید بهشتی (کد پژوهان: 32008)

"هدف از این مطالعه بررسی کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان همراه با نقش میانجی بالقوه عوامل اجتماعی جمعیت شناختی و رفتارهای بهداشت دهان و دندان بر این ارتباط در گروهی از کودکان عراقی بود.

یافته های مطالعه نشان داد حدود یک سوم از کودکان حداقل دو بار در روز مسواک می زنند و یک بار در روز میان وعده شیرین مصرف می کنند. مراجعه به دندانپزشک در سال گذشته توسط 21 درصد کودکان گزارش شد. رفتارهای بهداشت دهان ارتباط معنی داری با کل نمرات مقیاس کیفیت زندگی مرتبط با دهان نشان داد. یافته های این مطالعه بر تاثیر منفی پوسیدگی دندان و بهداشت نامناسب دهان بر کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان کودکان تاکید دارد. این ارتباط از این جهت اهمیت دارد که مشخص شد بیش از دو سوم این کودکان از میزان مطلوبی از رفتار های بهداشت دهان پیروی نمی کنند. بهبود کیفیت مرتبط با سلامت دهان در میان این کودکان، نیازمند برنامه‌های جامعی برای کاهش حجم نیازهای برآورده نشده بهداشت دهان و دندان و بهبود پایبندی کودکان به رفتارهای توصیه‌شده بهداشت دهان و دندان است."

 

چهار: طرح تحقیقاتی بعدی با عنوان "مقایسه برنامه آموزشی تخصصی سلامت دهان و دندانپزشکی اجتماعی در کشورهای جهان"

دکترهادی قاسمی، دانشیار گروه سلامت دهان و دندانپزشکی اجتماعی، دانشکده دندانپزشکی شهید بهشتی، دکتر مهسا ملک محمدی، دانشجوی PhD گروه سلامت دهان و دندانپزشکی اجتماعی، دانشکده دندانپزشکی شهید بهشتی (کد پژوهان: 33115)

"برنامه آموزشی سلامت دهان و دندانپزشکی اجتماعی برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی در کشورهای جهان متفاوت است.

بررسی برنامه های آموزشی رشته دندانپزشکی اجتماعی در مقطع تحصیلات تکمیلی نشان داد که تربیت افرادی با دانش بالا در حوزه دندانپزشکی اجتماعی، توانمند در انجام پژوهش های مستقل، دارای مهارتهای لازم برای ارتقا سطح سلامت دهان جمعیتها، ارزیابی خدمات سلامت و مدیریت برنامه های سلامت دهان در جامعه جزو مهم ترین اهداف در دانشگاههای مختلف هستند.

نظر به اهداف مورد توجه، دروس ارائه شده در این دوره ها نیز بیشتر در حوزه های پژوهشی (مانند روش تحقیق و اپیدمیولوژی)، پیشگیری از بیماریها و ارتقا سلامت دهان ، طراحی و ارزیابی خدمات سلامت دهان و کیفیت آنها و دروس مدیریتی بودند. برنامه آموزشی رشته در ایران نیز تا حد زیادی با موارد مطرح شده همخوانی داشت اما روش های آموزش و ارزشیابی برخی دروس مطابق با ماهیت آنها تدوین نشده بود. در تعریف توانمندی های مربوط به رشته طی تحلیل مضمونی، نُه حیطه توانمندی اصلی برای متخصصین این رشته تعریف شد که شامل آموزش، پژوهش، مدیریت، سیاستگذاری، ارتباطات، تولیت، حرفه ای بودن، وضعیت بهداشت دهان و دندان و خدمات بهداشت بود. آنچه که به عنوان رشته سلامت دهان و دندانپزشکی اجتماعی در مقطع دکتری تخصصی در ایران وجود دارد، در مقایسه با برنامه های تحصیلات تکمیلی در دانشکده های منتخب، آمیخته ای از برنامه های Doctorate و Master  است.

به نظر می رسد در نظر گرفتن یک مقطع تحصیلات تکمیلی به عنوان مقطع حد واسط مابین دندانپزشکی عمومی و دکتری تخصصی میتواند در نزدیک شدن دوره دکتری تخصصی این رشته به ماهیت آکادمیک خویش و از طرفی تربیت یک نیروی کار با مهارتهای اجرایی برای مواجهه با مشکلات محیطی سلامت دهان مفید باشد. همچنین کسب تجربه از حیطه های ضعف و قوت فارغ التحصیلان آموزش دیده با برنامه های آموزشی گذشته و به کارگیری چارچوب توانمندی های تدوین شده در بازنگری محتوای آموزشی دوره دکتری تخصصی و تدوین دوره های آموزشی جدید میتواند در تربیت متخصصین سلامت دهان و دندانپزشکی اجتماعی کارآمد و موثر، راهگشا باشد."

 

در ادامه نشست دکتر کتایون طالبی به نمایندگی از دکتر کاظم دالایی (مجری اصلی طرح تحقیقاتی) در خصوص 2 طرح خاتمه یافته گزارشی را ارائه نمود:

یک: طرح تحقیقاتی با عنوان: ارتباط بین موقعیت زبان با خصوصیات قوس فکی در افراد با الگو اسکلتالی مختلف (ارزیابی تصاویر CBCT بیماران)

مجری اصلی طرح: دکتر کاظم دالایی، همکاران : حمیده زینعلی دانشجو (کد پژوهان: 31034)

دکتر طالبی نتایج، دستاوردها و هدف از انجام این طرح را اینگونه عنوان نمود:

" از آنجا که زبان یک ساختارعضلانی مهم است ، میتواند فرم قوس دندانی را تعیین کند و نیروهایی که زبان اعمال میکند نقش مهمی در هدایت رویش دندان ها ، فرم قوس دندانی و ایجاد روابط فکی و ثبات آنها دارد. بنابراین، موقعیت زبان تغییر یافته ممکن است باعث عدم تعادل در نیروها و منجر به تغییرات در ساختارهای دنتوآلوئولار اطراف و رشد جمجمه صورت شود.همچنین براساس مطالعات صورت گرفته شاخص های قوس فکی اعم از ارتفاع کام میتواند موقعیت زبان را تحت تاثیر قرار دهد که این یافته تاثیر احتمالی رشد زبان و تاثیر موقعیت آن بر روی ساختارهای اسکلتالی اطراف را رد نمیکند.  در این مطالعه به بررسی دقیق تر و بیشتر خصوصیات قوس فکی اعم از ارتفاع ، طول و عرض کام و فاصله بین دندانهای آسیا اول و بین دندانهای نیش فک پایین و ارتباط آنها با موقعیت زبان در گروههای مختلف عمودی و افقی صورت پرداخته شده و هدف از این مطالعه بررسی خصوصیات قوس فکی و رابطه آنها با موقعیت زبان، در الگوهای اسکلتال مختلف در بعد عمودی و افقی با استفاده ازتصاویر CBCT ( Cone Beam Computed Tomography ) بوده است.

در صورت وجود رابطه بین موقعیت زبان و الگوهای اسکلتالی مختلف و ویژگی های مختلف قوس فکی: میتوان به تشخیص بهتر در اتیولوژی و علت ناهنجاری های فکی و بی نظمی دندانی و ویژگی های مختلف آنها  پی برد . همچنین میتوانیم در طرح درمانمان کنترل و تغییر موقعیت زبان را به عنوان فاکتوری مهم در روند درمانی مؤثرتر مدنظر قرار دهیم . علاوه بر آن پروگنوز درمان و احتمال relapse درمان را نیز میتوانیم تعیین کنیم و stability و کارایی درمان را میتوانیم افزایش دهیم."

دو: طرح تحقیقاتی بعدی با عنوان: بررسی تغییرات فیزیکی و شیمیایی الاینر های شفاف پس از ترموفرمینگ و استفاده داخل دهانی.

مجری اصلی طرح : دکتر کاظم دالایی: مجری: دکتر کتایون طالبی رفسنجان (کد پژوهان: 43004431)  

دکتر طالبی نتایج، دستاوردها و هدف از انجام این طرح را اینگونه عنوان نمود:

" امروزه با افزایش تعداد بیماران بزرگسال متقاضی درمان ارتودنسی، درخواست برای درمان های ارتودنسی زیبایی از جمله درمان با الاینرهای شفاف افزایش یافته است. با وجود پیشرفت های متعدد در زمینه درمان با الاینرها، دقت پیش بینی نتایج درمان با استفاده از نرم افزارهای طراحی الاینرها و نتایج به دست آمده در بالین در حرکات دندانی مختلف متفاوت است. الاینر های Erkodur نسبت به الاینر های  Shinseki ثبات ابعادی بالاتری دارند.  الاینر های Erkodur و Shinseki در برابر فرایند ترموفرمینگ و استفاده داخل دهانی به مدت دو هفته، ثبات شیمیایی و ساختاری بالایی دارند. ترموفرمینگ  ویژگی های حرارتی و فیزیکی الاینر های هر دو برند را متأثر می کند.

 

پادکست طرح تحقیقاتی: "بررسی تغییرات فیزیکی و شیمیایی الاینر های شفاف پس از ترموفرمینگ و استفاده داخل دهانی"

دکتر کاظم دالایی، همکاران: دکتر کتایون طالبی رفسنجان (کد پژوهان: 43004431)